Polarisasi politik merujuk kepada pemisahan dan perpecahan dalam masyarakat berdasarkan garis politik atau ideologi yang berbeza. Di Malaysia, fenomena polarisasi politik makin meningkat dengan perpecahan yang jelas di antara kumpulan-kumpulan politik dan pendukung mereka. Kami akan bincangkan sebab-sebab dan akibat polarisasi politik di Malaysia.
Salah satu sebab polarisasi politik di Malaysia adalah pertentangan ideologi dan matlamat politik yang berbeza antara kumpulan politik yang berbeza. Pemikiran dan pandangan politik yang berbeza mengenai isu-isu sensitif seperti etnik, agama, dan ekonomi boleh menyebabkan perpecahan dalam masyarakat.
Kumpulan politik yang berbeza cenderung untuk mempromosikan agenda mereka dengan cara yang menentang atau mengkritik kumpulan yang lain, yang melebarkan jurang pemisahan di antara rakyat.
Selain itu, media sosial secara tidak langsung telah membantu meningkatkan polarisasi politik di Malaysia. Media sosial memberi platform kepada individu untuk menyuarakan pendapat mereka dengan mudah terutamanya dalam memberi sokongan kepada kumpulan-kumpulan politik tertentu.
Wujudnya ekosistem media sosial yang sering kali menghasilkan ‘ruang segera’ atau ‘echo chamber’ yang mana individu hanya menerima maklumat yang sejajar dengan pandangan mereka sendiri. Ini memperkuat keyakinan dan sikap politik yang berbeza antara kumpulan-kumpulan tersebut.
Isu-isu sensitif seperti etnik dan agama juga turut menjadi penyumbang kepada polarisasi politik di Malaysia. Insiden atau perdebatan mengenai hak-hak etnik, identiti agama, atau hak-hak ekonomi boleh mempengaruhi persepsi dan sikap masyarakat. Ketika isu-isu sensitif ini dimanipulasi oleh kumpulan-kumpulan politik, ia meningkatkan polarisasi politik.
Akibat daripada polarisasi politik, ada beberapa impak yang signifikan. Pertama, ia boleh menghalang proses perpaduan dan keharmonian antara kumpulan etnik dan agama di Malaysia. Perpecahan politik yang dalam boleh menyebabkan timbulnya sentimen perkauman dan perpecahan dalam masyarakat. Ini boleh merosakkan iklim sosial dan mencetuskan ketegangan di antara kumpulan-kumpulan yang berbeza.
Polarisasi politik boleh menghalang pembentukan kerajaan yang stabil dan efektif. Ketika wujud perpecahan yang besar di antara kumpulan politik, kerjasama dan kompromi dalam proses pembentukan kerajaan menjadi sukar. Ini boleh menghasilkan kegagalan untuk mencapai kestabilan politik dan pembangunan negara.
Ketiga, polarisasi politik dapat menghambat proses demokrasi. Apabila pihak politik terlalu fokus pada perpecahan dan pertentangan, mereka mungkin mengabaikan kepentingan rakyat dan keperluan pembangunan negara. Ini boleh menghalang perubahan yang positif dan pembaharuan yang diperlukan dalam sistem politik dan sosial.
Penting untuk mengatasi polarisasi politik dan mempromosikan perpaduan dan keharmonian dalam masyarakat Malaysia. Kebebasan bersuara penting dalam sistem demokrasi, tetapi ia perlu diimbangi dengan tanggungjawab dan hormat terhadap pandangan yang berbeza. Wujudnya dialog dan perbincangan yang terbuka dan inklusif boleh membantu mengurangkan jurang polarisasi dan memupuk pemahaman yang lebih baik antara kumpulan-kumpulan politik dan masyarakat secara keseluruhannya.
Sekiranya tidak dibendung akan melarat
Polarisasi perkauman dan politik berlebihan boleh mengancam hubungan harmoni pelbagai kaum di negara ini sekiranya ia tidak dibendung dengan segera.
Felo Utama Institut Kajian Etnik (Kita), Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM), Profesor Datuk Dr Teo Kok Seong berkata, dua faktor ini juga membawa kepada perselisihan faham akibat kurang pemahaman dan sikap saling menghormati.
“Sekarang hubungan etnik kita berada di tahap merbahaya dan ia bertambah buruk lagi apabila polarisasi kaum kekal menjadi isu yang sering dimainkan media sosial selain tindakan segelintir ahli politik yang tidak bertanggungjawab untuk memecah-belahkan kita dengan memainkan sentimen agama serta perkauman. Apa yang paling diperlukan sekarang untuk meneutralkan politik kebencian ialah pembina jambatan etnik dan bukannya wira etnik. Ini penting untuk membuang kebencian dan polarisasi kaum yang semakin meningkat sekarang,” katanya kepada Sinar Harian.
Dia berkata, pemimpin politik perlu berhenti memainkan isu perkauman bagi memulihara kesejahteraan rakyat pelbagai kaum di negara ini.
Sementara itu, Pensyarah Kanan Pusat Pengajian Sains Kemasyarakatan, Universiti Sains Malaysia (USM), Profesor Madya Dr Sivamurugan Pandian berkata, masalah hubungan etnik wajar ditangani segera untuk mengelak pertembungan isu-isu sensitif yang semakin ghairah disensasikan.
“Tidak mustahil ia menghancurkan masa depan negara apatah lagi tahap kepercayaan rakyat semakin terhakis manakala tahap syak wasangka, stereotaip dan prejudis semakin menebal. Ada isu yang sengaja dijadikan bahan untuk dihangatkan dan ada pula isu yang dibelakangkan. Platform media sosial juga turut mengundang kesangsian ke atas hubungan antara etnik khususnya dalam kalangan generasi muda. Propaganda, tokok tambah dan memutar belit fakta menjadi satu gelagat yang menjadi-jadi sehingga teknologi diutamakan dari nilai keinsanan,” katanya.
Dalam pada itu beliau berkata, pemimpin politik tidak seharusnya menjadikan isu kaum sebagai platform untuk mempopularkan diri sendiri.